W Lesie Przytockim, przy drodze powiatowej nr 1359L, Przytoczno – Krzówka (do granicy powiatu lubartowskiego) po lewej stronie, kilkanaście metrów w głąb lasu stoi obelisk – prosty kamień, z wyrytym napisem „PAMIĘCI POLEGŁYM ŻOŁNIERZOM POWSTAŃCOM W 165 ROCZNICĘ BITWY POD ŁYSOBYKAMI – ROK 1996”. Ustawiła go grupa mieszkańców naszej gminy.
Byłem wtedy młodym człowiekiem, nastolatkiem, już za chwilę dorosłym, a w zasadzie pełnoletnim obywatelem tego kraju. Może mniej zainteresowanym historią a bardziej własnym rozwojem, życiem, wszystkim innym wokół. To żadne usprawiedliwienie dla „niepamiętania własnej historii”…
Minęło wiele lat, po drodze, od 1996 roku zdarzyły się kilka razy obchody rocznicy Bitwy pod Łysobykami…czy to wiele czy niewiele – myślę, że to temat na inny artykuł.
Zatem po raz kolejny zadaję sobie pytanie, a które dzisiaj przy okazji obchodów rocznicy Bitwy pod Łysobykami zadać należy koniecznie to: kim bylibyśmy gdyby nie nasza historia a właściwie kim bylibyśmy dzisiaj gdybyśmy nie pamiętali o swojej historii? Te pytania wypowiedziałem bezpośrednio podczas uroczystości. I zadaję je również tutaj.
Można oczywiście mieć swoje zdanie co do znaczenia tej bitwy, jej roli w Powstaniu Listopadowym, lecz nie umniejsza to w żaden sposób powagi tychże pytań. Można też, w dobie dzisiejszego rozwoju techniki i technologii, szaleńczego wręcz trybu życia, często wyznając zasadę „dużo i szybko”, odrzucając to co było, budować „nowe”. A czym jest to nowe? Wszystkim co dzisiaj robimy, kim jesteśmy, dokąd zmierzamy. Czy zatem „nowe” nie może być budowane na fundamencie tego co było, nie na zasadzie rozpamiętywania ale pamiętania? Może, i powinno – to właśnie po to zebraliśmy się dnia 12 lipca, o godzinie 15.00, w tym miejscu, na skraju lasu, aby pamiętać. Nie dla siebie nawzajem, a dla nich, dla tych co odeszli. Za chwilę to my będziemy historią – co o nas zatem powiedzą? Czy w ogóle powiedzą?
W tym roku, po raz pierwszy obchody rocznicowe Bitwy pod Łysobykami miały charakter oficjalny. Do tej pory pamięć o tym miejscu, o historii tego miejsca istniała dzięki inicjatywie grupy mieszkańców z Przytoczna, druhów z jednostki OSP Przytoczno Osiedle. Stowarzyszenie to postawiło sobie za cel m.in. szerzenie wiedzy na temat tego wydarzenia, na temat naszej lokalnej historii. Nie byłoby to możliwe, gdyby w 1996 roku grupa osób (m.in. Pani Jolanta Fotyga, ówczesny proboszcz naszej parafii ks. Henryk Och), zaangażowanych w upamiętnienie wydarzeń z dnia 19 czerwca 1831 roku nie ustawiła tego obelisku. Ten symboliczny kamień stał się namacalnym dowodem pamięci o tej bitwie.
Zastanawia tylko dlaczego? W tym roku bardziej niż w latach poprzednich. Oczywiście koronawirus, komary, wybory, wakacje, może inne przeszkody.
Tym bardziej serdecznie dziękuję tym, którzy swoją obecnością uświetnili obchody 189. Rocznicy Bitwy pod Łysobykami, które odbyły się dnia 12 lipca, o godzinie 15.00 w Lesie Przytockim, w miejscu gdzie znajduje się obelisk poświęcony żołnierzom powstańcom.
Podziękowania dla:
Mieszkańców i Gości
Ks. proboszcza Marka Andrzejuka
Pani Elżbiety – organistki
OSP Przytoczno Osiedle
OSP KSRG Jeziorzany
OSP Krępa
OSP Stoczek Kocki
Wszystkich, którzy przygotowywali uroczystość.
Wzięliśmy na siebie obowiązek pamiętania o naszej lokalnej historii.
Choć czy to musi być obowiązek?
Mariusz Grobel
